Toelichting reserves en voorzieningen

Algemeen

Ter toelichting op het totaaloverzicht wordt per reserve en voorziening aangegeven: het doel waarvoor deze is ingesteld, de wijze van voeding en waaraan de reserve en/of voorziening wordt besteed. De specifieke mutaties in 2019 zijn toegelicht in het onderdeel financiële toelichting per programma.

algemene reserve

De algemene reserve is het vrij besteedbare eigen vermogen van de gemeente. Deze reserve heeft als belangrijkste functie het vormen van een buffer voor financiële tegenvallers. Tekorten en overschotten op de jaarrekening komen ten laste respectievelijk ten gunste van de algemene reserve.

De gewenste omvang van de algemene reserve is door de raad bepaald op minimaal € 15 miljoen of zoveel hoger als er weerstandsvermogen nodig is. In de paragraaf weerstandsvermogen is aangegeven dat de actuele inschatting van het benodigde weerstandsvermogen € 17,3 miljoen is. In het coalitieakkoord 'Samen bouwen aan de stad' is aangegeven dat in de periode 2018-2022 een begin wordt gemaakt met het verminderen van de schuldenlast. Dit komt in deze begroting tot uitdrukking door een groei van de algemene reserve en een daling van de leningen. De algemene reserve ontwikkelt zich naar ruim € 20,5 miljoen ultimo 2022.

Egalisatiereserve

Deze reserves worden gebruikt om schommelingen in de tijd en in de uitvoering in de resultaten voor specifieke onderdelen te egaliseren. Egalisatiereserves worden expliciet door de raad ingesteld en de onttrekkingen en dotaties worden vanuit de resultaten voorgesteld. De egalisatiereserves zijn ingesteld om een overschot op een bepaalde heffing te voorkomen als uitgaven en investeringen vertraging oplopen. De egalisatiereserves zijn niet aan een termijn gekoppeld.

Programma 6 Beheer openbare ruimte

Egalisatiereserve begraafrechten

Doel en voeding: Doel van deze reserve is het egaliseren van inkomsten uit meerjarig afgekochte grafrechten om jaarlijks een evenredig deel van de afkooptermijn te laten vrijvallen voor het beheer van, en onderhoud aan, de begraafplaatsen. Het saldo van de reserve komt overeen met alle op dit moment geregistreerde afkooptermijnen, tegen actueel prijspeil. Voor 2019 wordt aan de reserve € 161.000 onttrokken en wordt uit meerjarig verlengde en/of nieuwe afkoop een dotatie van ruim € 82.000 gedaan.

bestemmingsreserves

Voor bestemmingsreserves geldt dat deze worden ingesteld voor één specifiek doel binnen een vastgesteld termijn.

Programma 2 Samenleving

Reserve af te stoten panden onderwijshuisvesting

Doel en voeding; Deze reserve wordt aangewend als de boekwaarde op de her te ontwikkelen locaties niet terugverdiend kan worden. De voorgenomen afboeking heeft betrekking op een zevental onderwijslocaties en is als resultaatbestemming ingesteld bij de jaarrekening 2011 (besluitnummer 1037563). Onttrekking aan deze reserve vindt plaats op het moment dat er een concreet voorstel aanwezig is bij een leegkomende onderwijslocatie die wordt herbestemd of gesloopt.

Reserve sanering asbest

Doel en voeding: Deze reserve is gevormd om het (gedeeltelijk) afdekken van de kosten die gepaard gaan bij het verwijderen van asbest uit de gemeentelijke onderwijsgebouwen. Bij het vaststellen van de programmarekening 2015 is de reserve aangevuld met € 500.000. Voor asbestsaneringen na 2018 wordt deze reserve niet meer gebruikt, maar zullen deze kosten als onvermijdelijke extra uitgaven worden opgevoerd ten laste van de algemene reserve. Dit is meegewogen in de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen. De reserve sanering asbest wordt in 2019 opgeheven en het saldo is toegevoegd aan de algemene reserve.

Reserve gemeentelijke middelen Participatie

Doel en voeding: De reserve is in 2009 en 2010 gevormd met als doel de lagere rijksbijdrage voor Participatie gefaseerd in te passen in het beleid en daarmee te voorkomen dat inspanningen om cliënten te laten participeren, direct moeten worden verminderd. Voor deze reserve staan nog geen bestedingen geraamd.

Bestemmingsreserve herstructureringskosten Wsw

Doel en voeding: De reserve is ingesteld voor de bekostiging van het aandeel van Purmerend in de herstructurering van de Wsw. Er zijn nog geen bestedingen geraamd.

Reserve transitie 3D

Doel en voeding: De reserve is bedoeld voor extra ondersteuning en inzet voor de transitie en transformatie in het sociaal domein. Bij de bestemming van het rekeningresultaat 2015 (besluitnummer 1325539) is besloten deze nieuwe bestemmingsreserve in te stellen. De reserve wordt gevoed met de onderbesteding op de door het Rijk overgedragen middelen voor de uitvoering van de nieuwe taken. Aan deze reserve is € 3.243.250 gedoteerd via resultaatbestemming 2015, € 1.375.000 miljoen via resultaatbestemming 2016 en € 339.350 via resultaat bestemming 2017. Inmiddels zijn er een tweetal onttrekkingen gedaan i.v.m. de invoering van de vaste eigen bijdrage voor WMO-voorzieningen en de prijs- en volumegroei op jeugd.

Reserve risico's 3D

Doel en voeding: De reserve is bedoeld om potentiele risico’s binnen de 3 decentralisaties op te vangen. Bij de bestemming van het rekeningresultaat 2015 (besluitnummer 1325339) is besloten deze bestemmingsreserve in te stellen. De reserve is via resultaatbestemming 2015 gevoed met de onderbesteding op de door het Rijk overgedragen middelen voor de uitvoering van de nieuwe taken. Aan deze reserve is € 750.000 gedoteerd. Inmiddels heeft er een onttrekking plaatsgevonden in het kader van de wijkpleinfunctie.

Programma 3 Wonen

Reserve Woonvisie

Doel en voeding: De reserve Woonvisie is bedoeld voor investeringen in de volkshuisvesting en is gekoppeld aan het gelijknamige beleidsplan dat in 2012 door de raad is vastgesteld. In 2017 heeft de raad besloten (nummer 1361700) om de geactualiseerde Woonvisie 2017 als dekking aan te wijzen voor aanvullende instrumenten in het kader van de woonvisie.

Programma 7 Ruimtelijke ordening

Bestemmingsreserve gronden

Doel en voeding: De bestemmingsreserve gronden is ingesteld voor het faciliteren van (nieuwe) ruimtelijke ontwikkelingen of daarmee samenhangende verkenningen. In die context dekt de reserve ook de plankosten bij zowel actief als faciliterend grondbeleid, wanneer we deze uitgaven niet kunnen terugverdienen middels verkoop of kostenverhaal.

Programma 9 Economie

Bestemmingsreserve regionaal samenwerkingsverband Zaanstreek/Waterland

Doel en voeding: In 2017 is in verband met de opheffing van de SRA € 431.000 terugontvangen (zie 2e turap 2017). Van deze terugontvangst is regionaal afgesproken dat deze middelen zullen worden besteed aan diverse initiatieven in Zaanstreek-Waterland. Ten laste van dit budget is door de Raad besloten € 80.000 ter beschikking te stellen voor de uitvoering economische visie Zaanstreek-Waterland. Het restant, € 351.000, is conform raadsbesluit (nummer 1417262)gedoteerd aan reserve Regionaal samenwerkingsverband Zaanstreek-Waterland. Er zijn nog geen bestedingen geraamd.

Voorzieningen

Diverse programma's

Onderhoudsegalisatie voorziening voor kapitaalgoederen

Doel en voeding: De voorziening is gevormd ter egalisering van in tijd onregelmatig gespreide kosten voor het groot onderhoud aan kapitaalgoederen. Het periodiek meerjarig onderhoud (cyclisch onderhoud) heeft een conserverend karakter en dient ter instandhouding van het actief gedurende de geplande gebruiksduur,bijvoorbeeld het schilderen van een gebouw. De stand van de voorziening en de dotatie dienen aan te sluiten op de MOP's (MeerjarigOnderhoudsPlan) van de diverse objecten. De werkelijke uitgaven voor meerjarig (cyclisch) onderhoud in het betreffende boekjaar.

Dit betreft een voorziening ter egalisatie van onderhoudskosten. Deze voorziening heeft betrekking op de volgende onderdelen:

• De Purmaryn (programma 02. Samenleving);
• Gemeentelijke huisvesting, verhuurde percelen en welzijnsgebouwen (programma 07. Ruimtelijke Ordening);
• Brandweer (programma 08. Veiligheid);
• Streekarchief Waterland (programma 10. Bestuur en Concern).

Programma 4 Milieu

Voorziening afvalstoffenheffing

Doel en voeding: Voorziening door derden beklemd ter egalisatie van het tarief. De voeding vindt plaats door het voordelig saldo van de baten en lasten m.b.t. het product afval.

Programma 5 Bereikbaarheid

Voorziening DRIS

Doel en voeding: Het doel is om het Dynamisch Reizigers Informatie Systeem (DRIS) up-to-date te houden na de invoering hiervan. Hiermee beschikken buspassagiers over actuele reistijdinformatie op de halte. De DRIS panelen worden gefinancierd met subsidie van de Stadsregio Amsterdam en beklemd om voor bushaltes en knooppunten nieuwe dynamische reisinformatiepanelen in Purmerend te plaatsen. DRIS heeft een eigen onderhoudsvoorziening met een resterende looptijd van 6 jaar. Jaarlijks wordt hieruit € 50.000 onttrokken.

Programma 6 Beheer openbare ruimte

Voorziening gemeentelijke watertaken

Doel en voeding: Voorziening door derden beklemd voor het opvangen van fluctuaties in de tarieven voor rioolrecht als gevolg van groot onderhoud en/of vervanging van riolering.De voeding vindt plaats door het voordelig saldo van de baten en lasten m.b.t. het product riolering.

Programma 7 Ruimtelijke ordening

Voorziening complex Weidevenne I

Doel en voeding: Doel van deze voorziening is het afdekken van de resterende werkzaamheden van de afgesloten grondexploitatie Weidevenne af te dekken. Hierbij is in 2015 het afgeronde deel van de grondexploitatie Weidevenne vervroegd afgesloten en voor het restant een voorziening Weidevenne I in te stellen. Vanuit de winstneming Weidevenne is in de rekening 2015 (besluitnummer 1325339) de voorziening ingesteld. Hierbij is een bedrag van € 802.000 toegevoegd. De bestedingen zijn de openstaande verplichtingen die nog moeten worden voldaan binnen het afgesloten plangebied.

Programma 10 Bestuur en Concern

Voorziening wachtgeldverplichtingen bestuurders

Doel en voeding: Voor de afwikkeling van de opgebouwde wachtgeldrechten van voormalige wethouders is een voorziening ingesteld. Het risico ten aanzien van zittende bestuurders is meegenomen in de risicoparagraaf weerstandsvermogen en risico's. De voorziening mag niet groter of kleiner zijn dan de geschatte omvang van de verplichtingen of risico's waarvoor het is ingesteld. De voorziening wordt jaarlijks geactualiseerd op basis van de ingeschatte aanspraak op wachtgeld van ex-bestuurders. Op het moment dat ex-bestuurders daadwerkelijk aanspraak op wachtgeld maken, zal de omvang daarvan moeten worden bepaald en dotatie aan deze voorziening ten laste van de exploitatie worden gebracht.

Voorziening civiele procedure ITD Real Estate BV

Doel en voeding: Deze voorziening is ingesteld om de kosten voor de civiele procedure wegens het vermeend onterecht weigeren van detailhandel in 2004 met ITD Real Estate BV. af te dekken. Dit betreffen de kosten voor het eigen risico van € 50.000. De gemeente is verzekerd voor vermogensschade veroorzaakt door onrechtmatig genomen besluiten.